وَ مِن دُونهِمَا جَنَّتَانِ(62)
فَبِأَى ءَالاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ(63)
مُدْهَامَّتَانِ(64)
فَبِأَى ءَالاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ(65)
فِیهِمَا عَیْنَانِ نَضاخَتَانِ(66)
فَبِأَى ءَالاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ(67)
فِیهِمَا فَکِهَةٌ وَ نخْلٌ وَ رُمَّانٌ(68)
فَبِأَى ءَالاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ(69)
ترجمه :
62 - و پائین تر از آنها دو بهشت دیگر است .
63 - پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
64 - هر دو کاملا خرم و سرسبزند!
65 - پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
66 - در آنها دو چشمه در حال فوران است .
67 - پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
68 - در آنها میوه هاى فراوان و درخت نخل و انار است .
69 - پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
-----------------------------------------------------------
تفسیر:
دو بهشت دیگر بااوصاف شگفت آورش:
در ادامه بحث گذشته که پیرامون دو بهشت خائفان با ویژگیهاى والا سخن مى گفت در این آیات از دو بهشت سخن مى گوید که در مرحله پائینترى و طبعا براى افرادى است که در سطح پائینترى از ایمان و خوف از پروردگار قرار دارند، و به تعبیر دیگر هدف بیان وجود سلسله مراتب به تناسب ایمان و عمل صالح است .
نخست مى فرماید: ((و پائینتر از آنها دو بهشت دیگر است )) (و من دونهما جنتان ).
براى این جمله دو تفسیر ذکر کرده اند نخست همان که در بالا گفتیم تفسیر دیگر اینکه : تعبیر ((من دونهما)) یعنى غیر از آن دو بهشت ، دو بهشت دیگر براى همان مؤ منان است که به عنوان تنوع در میان این باغهاى بهشتى در گردشند، چرا که طبع آدمى تنوع طلب است و از آن لذت مى برد.
ولى با توجه به لحن این آیات ، و همچنین روایاتى که در تفسیر آن وارد شده تفسیر اول مناسبتر به نظر مى رسد.
در حدیثى از پیغمبر گرامى اسلام (صلى اللّه علیه و آله ) مى خوانیم که در تفسیر این آیه فرمود: جنتان من فضة ، آنیتهما و ما فیهما، جنتان من ذهب آنیتهما و ما فیهما: ((دو بهشت که بناى آنها و هر چه در آنها است از نقره است ، و دو بهشت است که بناى آنها و هر چه در آنها است از طلا است )) (تعبیر به طلا و نقره ممکن است اشاره به تفاوت ارزش مواهب آنها باشد.)
ادامه دارد.